Hạ kali máu khi nồng độ K+ trong máu < 3,5 mEq/l.
1️⃣ PHÂN LOẠI
Nhẹ: K+ từ 3 – 3,5 mEq/l ✨
Trung bình: K+ từ 2,5 – 3 mEq/l 🌿
Nặng: K+ < 2,5 mEq/l 🚨
2️⃣ NGUYÊN NHÂN
Giảm nhập: Nuôi ăn đường tĩnh mạch kéo dài mà không có K+💉
Tăng thải:
- Mất qua thận: Lợi tiểu, hạ magie máu, đa niệu, kiềm chuyển hóa 💧
- Mất ngoài thận: Tiêu chảy, nôn ói, rửa dạ dày, dẫn lưu tiêu hóa, resin/kalimate 🌪️
Dịch chuyển K+ vào nội bào:
- Insulin/glucose 🍬
- Kiềm chuyển hóa (pH tăng 0,1 → K+ giảm 0,5 ± 0,2 mEq/l) ⚖️
- Corticoid, Cushing, Cường aldosteron, hạ thân nhiệt ❄️
3️⃣ LÂM SÀNG
Hạ K+ máu nhẹ: Thường không triệu chứng 🌸
Triệu chứng khi K+ < 3 mEq/l:
- Thần kinh cơ: Yếu cơ, chuột rút, liệt ruột, táo bón 💪
- Tim mạch:
+ Mức độ trung bình: T dẹt, đảo ngược, ST chênh xuống, sóng U cao > 1mm 💓
+ Mức độ nặng: Điện thế thấp, PR dài, QRS rộng, QT kéo dài ⚠️
+ Rối loạn nhịp tim khi kèm hạ Magie hoặc thiếu máu cơ tim 💔
4️⃣ ĐIỀU TRỊ
Nguyên tắc: Bù kali nếu thiếu thật sự và điều trị nguyên nhân 🧪:
- Nếu ECG thay đổi, có triệu chứng hoặc hạ K+ trung bình đến nặng → nên ưu tiên bù K+ bằng đường tĩnh mạch 💉. Riêng mức độ trung bình có thể xem xét bù bằng đường uống. Khi tiến hành bù bằng đường uống, chúng ta nên xem xét nguy cơ thất bại với đường uống như bệnh nhân hôn mê, nôn ói nhiều, v.v... để tiến hành bù bằng đường tĩnh mạch.
- Nếu ECG không thay đổi/không triệu chứng hoặc hạ K+ mức độ nhẹ → có thể bù bằng đường uống 💊
Ước lượng K+ cần bù:
- Công thức: Cân nặng (kg) x 0,4 x (4,5 – K+ hiện tại)
- Ví dụ: Cân nặng 60kg, K+ hiện tại 2,6 mEq/l thì K+ cần bù = 60 x 0,4 x (4,5 - 2,6) = 45,6 mEq 🔢
Chế phẩm lâm sàng:
- Kalichlorua 10% 10ml có khoảng 13 mEq K+ 💊
- Kalichlorid 0,5g có khoảng 6,7 mEq K+ 💊
- Kaleoride 0,6g có khoảng 8 mEq K+ 💊
Cách pha dịch truyền:
- Truyền ngoại biên: [K+] < 40 mEq/l 🌍
- Truyền tĩnh mạch trung tâm: [K+] < 100 mEq/l 🚑
- Ví dụ: Pha 1 ống Kalichlorua 10% (10ml) trong 500ml NaCl 0,9% → [K+] = 26 mEq/l nhưng nếu pha 2 ống, nồng độ sẽ là 52 mEq/l và sẽ vượt ngưỡng cho phép đối với truyền ngoại biên🔴
⚠️ Lưu ý:
- Kali tăng chậm, có thể mất vài ngày mới đạt mục tiêu ⏳
- Cần xét nghiệm lại K+ máu để điều chỉnh. Nếu nồng độ K+ không tăng, kiểm tra nồng độ Magie (nếu thiếu, bổ sung song song) 🧪
⚠️ Tình huống lâm sàng:
Bệnh nhân nam 70kg vào viện lơ mơ, [K+] = 2,7 mmol/L, không ghi nhận triệu chứng lâm sàng của hạ kali máu.
❓ Tính lượng cần bù và cho y lệnh cụ thể
💡 Mình sẽ gửi 2 voucher giảm 20.000 VNĐ khi mua tài liệu tham khảo của Min Min Team cho 2 bạn trả lời đúng/sớm/nhanh nhất!
BÀI VIẾT CÓ LIÊN QUAN
Cân bằng Kali và ứng dụng lâm sàng
Chẩn đoán và điều trị tăng kali máu