I. PENICILLIN 🧬
Penicillin là nhóm kháng sinh tác động chủ yếu lên vi khuẩn gram (+). Khi kết hợp thêm gốc NH₂ trở thành Aminopenicillin (Ampicillin và Amoxicillin) thì mở rộng phổ sang gram (-). Có rất nhiều vi khuẩn có thể kháng nhóm này nhớ men β-lactamase. Người ta có 2 cách giải quyết vấn đề này:
🔹Chống β-lactamase: Kết hợp chất ức chế β-lactamase như Clavulanic acid, Sulbactam, Tazobactam ➡️ Diệt vi khuẩn tiết men β-lactamase như tụ cầu vàng, E. coli, v.v…
🔹Tăng ổn định vòng β-lactam: Methicillin, Oxacillin, Cloxacillin, Dicloxacillin, Nafcillin➡️ Các kháng sinh này có phổ hẹp hơn, chỉ diệt được một số vi khuẩn gram (+)
🌍 MRSA (Methicillin Resistant Staphylococcus aureus – MRSA) là một vấn đề Y tế toàn cầu. Khi nghi ngờ nhiễm MRSA cần sử dụng: Vancomycin, Daptomycin, Linezolid, Ceftaroline, Tigecycline
II. CEPHALOSPORIN 💊
Nhóm kháng sinh này bền và phổ rộng hơn penicillin, là nhóm kháng sinh sử dụng phổ biến nhất thế giới.
🔍 Lưu ý:
- Nếu nghi ngờ nhiễm phế cầu ➡️ Ưu tiên dùng Ceftriaxone và Cefotaxime
- Các Cephalosporin 3 đường uống như Cefexime, Cefpodoxime, Cefdinir dùng điều trị ngoại trú
III. CARBAPENEM 🧪
Nhóm kháng sinh có phổ rộng nhất nhưng không diệt được MRSA. Bao gồm:
- Imipenem/Cilistatin
- Meropenem
- Ertapenem
- Doripenem
IV. CÁC KHÁNG SINH DIỆT VI KHUẨN KHÔNG ĐIỂN HÌNH 🦠
Khi nghi ngờ nhiễm vi khuẩn không điển hình:
- Doxycyclin
- Respiratory Quinolones: Levofloxacin, Moxifloxacin, Gemifloxacin.
- Nhóm Macrolides: Erythromycin, Azithromycin, Clarithromycin
V. KHÁNG SINH DIỆT VI KHUẨN GRAM (-) 🦠
Ưu tiên dùng nhóm quinolone thế hệ cũ như Ciprofloxacin, Ofloxacin
Ngoài ra còn có:
- Aminopenicillin ± Clavulanic acid/Sulbactam/Tazobactam
- Cephalosporin thế hệ 2 đến 4
- Carbapenem
- Aminoglycosides: Streptomycin, Gentamycin, Tobramycin, Amikacin. Nhóm này hấp thu chậm qua đường uống, tác dụng phụ độc cho tai và thận. Khi kêt hợp với nhóm β-lactam sẽ tăng hiệu quả rất nhiều
- Bactrim (Trimethoprim/Sulfamethoxazole): Thường dùng trong nhiễm trùng tiết niệu
VI. KHÁNG SINH DIỆT VI KHUẨN KỴ KHÍ ⚔️
- Kỵ khí trên cơ hoành ➡️ Clindamycin
- Kỵ khí dưới cơ hoành ➡️ Metronidazole
Ngoài ra còn có các kháng sinh kháng có thể diệt kỵ khí như:
- β-lactam kết hợp β-lactamase
- Carbapenem
⚠️ TÌNH HUỐNG: Hãy cho y lệnh kháng sinh cho các trường hợp dưới đây
1. Viêm họng cấp
2. Viêm phổi
3. Áp xe đường mật
4. Viêm niệu đạo
5. Áp xe phổi (kỵ khí)
6. Áp xe ruột thừa (kỵ khí)
7. Nhiễm trùng tiểu
8. Viêm khớp gối nhiễm khuẩn
9. Viêm tai giữa
10. Áp xe má (P)
💡 Mình sẽ gửi 2 voucher giảm 20.000 VNĐ khi mua tài liệu tham khảo của Min Min Team cho 2 bạn trả lời đúng/sớm/nhanh nhất!